De schatkist

Als coach, trainer, trainingsacteur en docent maak ik gebruik van verschillende modellen en methoden. Ze vormen mijn gereedschapskist. Ik ga eclectisch om met de modellen methodieken. Dat wil zeggen dat ik toepas wat ik denk dat het proces nodig heeft. Ik volg dus geen vastgelegde procedures van een enkele methode, tenzij dat het beste lijkt om te doen in het werk waar ik op dat moment mee bezig ben.

Over alle gereedschappen is al het nodige geschreven en verschenen. Op deze plek volsta ik met verwijzingen naar informatie. Mocht je meer willen weten over hoe ik met een bepaalde methode werk, neem dan gerust contact op.

Reflecteren in Actie

Meer over deze methode is te lezen in het werk van Chris Argyris. De boeken van Argyris en het werk van Action Design zijn interessant, maar niet heel toegankelijk. Samen met Pim Bouwman van Het Consulaat, schreef ik Eerste Hulp Bij Ongewenste resultaten, een boek dat de methodiek en theorie van Argyris toegankelijk en toepasbaar beoogt te maken.

In een notendop zegt Argyris dat wij mensen als een situatie een beetje spannend wordt, geneigd zijn defensief te reageren. Ons denken en handelen is dan gericht op zelfbehoud. Als er geen sprake is van levensgevaar, krijgt zelfbehoud vooral het karakter van controle houden, winst maximaliseren en verlies minimaliseren, gezichtsverlies vermijden en rationeel blijven. Volgens Argyris ligt aan elke handeling een ontwerp ten grondslag. Je zou dit een actietheorie kunnen noemen. “Als ik dit doe, gebeurt er dat.” Een veel voorkomende aansturende gedachte van een defensieve actietheorie is “ik heb gelijk en de ander moet dat nog gaan begrijpen.”
Onderstaand filmpje is een voorbeeld  waarom je kunt glimlachen.

De casemethodiek met de linker-/rechterkolom (two column case) is bekend bij kenners van het werk van Argyris.

Op de inspiratie – vervolgpagina, staat een video van Dan Ariely, over ons (on)vermogen rationele beslissingen te nemen.

Wellicht heb je ook gehoord van de zogenoemde XY case. Deze wordt in een van Argyris’ boeken beschreven.
Ik heb een format ontwikkeld om een XY case te faciliteren, die op maat is gemaakt voor elke specifieke doelgroep in een organisatie of leergroep. Heb je interesse: neem contact op.

Mooie inkijkjes in “linkerkolommen” van mensen die ze delen met select publiek op het moment dat ze zich niet publiekelijk gehoord wanen. (link)

Afbeelding van mohamed Hassan via Pixabay

Nog een aardige video over hoe onze hersenen werken en hoe snel ze conclusies aanleveren en hoe ze omschakelen naar een andere denkwijze als we niet toekunnen met deze snelle denkwijze. Wat Argyris duidelijk maakt: het zijn niet altijd de omstandigheden buiten ons die helpen kiezen voor het beste denksysteem (het snelle of het minder snelle). Soms moet je jezelf ‘alarmeren’ om te herkaderen (correctie op de eerste snelle conclusies).

En tot slot nog een video met de ‘don’t judge too quickly’ serie van Ameriquest
 

November 2013 overleed Chris Argyris op 90-jarige leeftijd.

In onderstaand interview van Tali Sharot, onderschrijft zij bevindingen van Argyris: onder andere dat hoger opgeleiden het moeilijkst van gedachten veranderen (Argyris: ‘Teaching smart people how to learn’) en hoe we geneigd zijn informatie passend te blijven maken voor wat we al denken (wat leren in de weg kan staan).

Tali Sharot Cc Argyris Teachingsmartpeople.pdf

Belbin Teamrollen

R.Meredith Belbin is de grondlegger van de Teamrol karaktertypologie. Elk persoon heeft twee of drie Teamrollen die hij authentiek kan vervullen. Rollen die ver van je af staan, vragen een roloffer. Langdurig roloffers plegen, leidt tot energieverlies en stress.
De uitnodiging is te ontdekken waar je kracht ligt en in samenwerking met anderen de aanvulling te zoeken: complementariteit.
Welke je Teamrollen zijn, kan worden vastgesteld met tests. Een ervan is de 16pf, waarin ik ben gecertificeerd.

Ik ben eveneens gecertificeerd Teamroltrainer na de Belbin-Groen Masterclass (CMB, 2002) en heb de BELBIN Teamrol Accreditatie verworven.

Play your strengths, dat is de essentie van de Teamrolgedachte. Doe waar je kracht ligt, wat bij je past en vindt daar de stretch. En zoek voor wat ver van je af staat, voor wat je alleen energie kost en niets teruggeeft, de samenwerking met anderen die daar juist wel goed in zijn.
Een mooi verhaal over doen waar je goed in bent, al is dat misschien niet wat je in eerste instantie dacht:

Link naar artikel over een onderzoek dat naar mijn idee mooi illustreert hoe Belbin Teamrollen en Reflecteren in Actie op elkaar aansluiten. Het gaat om persoonlijke voorkeuren die mensen hebben bij het selecteren van kandidaten voor een baan. Dergelijke voorkeuren worden mede beïnvloed door de eigen Teamrollen.
En het gaat om het werkelijk tot je nemen van beschikbare informatie om tot een goed geïnformeerde keuze (Argyris – RiA) te komen, in tegenstelling tot selectief (door je voorkeur vooraf ingegeven) luisteren om de mening die je al had te ondersteunen.
De kwaliteit van de beslissing neemt toe wanneer mensen niet getriggerd worden  vast te houden aan het vooraf al ingenomen standpunt.

RET

Albert Ellis ontwikkelde de Rationeel Emotieve Therapie of Rationeel Emotieve Training. Belangrijkste aspect is, dat de stappen die worden aanbevolen, je helpen grip te krijgen op emoties. Zodra je je realiseert dat er geen rechte lijn loopt van een gebeurtenis naar een emotie (die je dan alleen machteloos over je heen kunt laten komen), maar dat er een stap tussen zit, begint de mogelijkheid je gevoelens hanteerbaar te maken. De volgende stap is ze effectief te benutten.
Een bekend boek is ‘Beren op de weg, spinsels in je hoofd’.

Voice Dialogue en Psychodrama

Dit zijn krachtige werkvormen waarbij je intrapsychische processen, waar je lastig grip op krijgt, ensceneert, zodat ze helderder worden en beter regisseerbaar.
In het werk gebruik ik technieken van Voice Dialogue en Psychodrama als dat zinvol is.

En vele andere

Door mijn werk als trainingsacteur maak ik steeds met nieuwe modellen kennis, die hun nut kunnen bewijzen en van pas kunnen komen tijdens een coaching of trainingstraject. Een greep: Roos van Leary, Situationeel Leiding geven, SMART, competentiegericht ontwikkelen, appreciative inquiry, DISC, Transactionele Analyse. 

Zolang ik werk, breidt mijn repertoire zich uit.